Zenboeddhisme
Verlichting in dit leven – deel 2
Uitzenddatum: Zaterdag 16-11-2013, Radio 5 (start 1:02:50, duur 24 min)
Eerder dit jaar spraken vipassana-leraar Henk Barendregt en zenleraar André van der Braak over ‘theravada-boeddhisme, vipassana-meditatie en de rol van de leraar’. Aan het eind van dit gesprek bleek dat zowel de vipassana- als de zenleraar een agnostische kijk op reïncarnatie hebben. Dat w
il zeggen: ze geloven in een boeddhisme zonder reïncarnatie. Terwijl reïncarnatie traditioneel toch één van belangrijke peilers is van het boeddhisme. Zelfs de Boeddha, zo wordt gezegd, bereikte pas na vele levens in samsara (de cyclus van dood en wedergeboorte) te hebben doorgebracht de verlichting.
Programmamaker Menno Bijleveld zoekt met Barendregt en van der Braak verder naar hoe een boeddhisme zonder reïncarnatie eruit ziet. Is die felbegeerde verlichting nog in dit leven te bereiken? Dit tweede deel gaat verder in op de moeilijkheden en valkuilen die je kunt tegenkomen op weg naar verlichting. Zo blijkt het streven naar verlichting op zichzelf al een valkuil te zijn.
Foto: Birza’s Buddhas Horizon
Verlichting in dit leven
Uitzenddatum: Zaterdag 12-10-2013, Hemelsbreed, radio 5 (start 54:15, duur 24 min)
Beluister in Mediaplayer of Podcast
Eerder dit jaar spraken vipassana-leraar Henk Barendregt en zenleraar André van der Braak over ‘theravada-boeddhisme, vipassana-meditatie en de rol van de leraar’. Aan het eind van dit gesprek bleek dat zowel de vipassana- als de zenleraar een agnostische kijk op reïncarnatie hebben. Dat wil zeggen: ze geloven in een boeddhisme zonder reïncarnatie. Terwijl reïncarnatie traditioneel toch één van belangrijke peilers is van het boeddhisme. Zelfs de Boeddha, zo wordt gezegd, bereikte pas na vele levens in samsara (de cyclus van dood en wedergeboorte) te hebben doorgebracht de verlichting. Programmamaker Menno Bijleveld zoekt met Barendregt en van der Braak verder naar hoe een boeddhisme zonder reïncarnatie eruit ziet. Is die felbegeerde verlichting nog in dit leven te bereiken?
Boeddha bij de Bosbaan
Uitzenddatum: Zaterdag 26-5-2012, Hemelsbreed, Radio 5 (15 min)
Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.
Begin mei verscheen het boek Boeddha natuur – lente, met impressies van 3 maanden wandelen door de rietlanden van het Amsterdamse Bos. Schrijfster Annemiek Deerenberg (1958) is een beoefenaar van het zenboeddhisme en Boeddha natuur staat binnen deze traditie voor ‘het grote mysterie’ dat een mens in zichzelf kan beleven, niet alleen tijdens het mediteren maar ook in de ontmoeting met de natuur. Wandelend door de ‘kleine natuur’ dicht bij huis kan iedereen dat ervaren. Nieuwsgierig geworden naar haar inspiratiebron maakte Menno Bijleveld een wandeling met Deerenberg door de rietlanden van het Amsterdamse Bos.
2012
Transmissie Irène Kyojo Bakker
Uitzenddatum: Zaterdag 12-5-2012, Hemelsbreed, Radio 5 (24 min)
In 2002 ontving Irène Kyojo Bakker ‘Hoshi’ van Genpo Merzel Roshi. Dit houdt in de bekrachtiging als Dharmaholder en authorisatie als assistent leraar in de Zen overdrachtslijn (lineage) via de Japanse Zenmeester Maezumi Roshi. Op 7 maart jongsleden ontving zij van Joan Halifax Roshi Dharma transmissie / Shiho en is daarmee de 3e opvolger van Roshi Joan. Tijdens de transmissie ontving Irène ook een nieuwe dharma naam: Kaigetsu wat betekent oceaan maan. Menno Bijleveld sprak met Irène Kyojo Kaigetsu Bakker over haar transmissie en de achtergronden ervan.
Integrale Zen
Uitzenddatum: Zaterdag 7-4-2012, Hemelsbreed, Radio 5 (15 min)
Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.
In 2006 richtte Maurice Knegtel (ook bekend als cybermonnik) de Stichting Izen op om zijn onderzoek naar de integratie van zen in het dagelijks leven en het dagelijks leven in zen gestalte te geven. Het verhaal achter Izen is onderdeel geworden van Knegtel’s boek Integrale zen. De fragmenten in het boek zijn de basis voor beschouwingen over zen, de vier edele waarheden en ons dagelijks leven als spirituele oefening.
2011
Being in a Black Body
Uitzenddatum: Zaterdag 1-1-2011, De Zevende Hemel, Radio 5 (25 min)
Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.
In oktober waren twee Afro-Amerikaanse boeddhisten te gast bij het European Buddhist Film Festival in Amsterdam: zenpriesteres Zenju Earthlyn Manuel en multimediakunstenaar Sanford Biggers. Ze praten met elkaar over zwart zijn in Amerika, over hun eerste dharmaleraren – Martin Luther King en Malcolm X – over racisme binnen de boeddhistischegemeenschap en over de manier waarop hun Afro-Amerikaanse achtergrond hun omgang met het boeddhisme kleurt. Menno Bijleveld leidde het gesprek.
Bekijk ook de documentaire Zenju’s Pad, die de BOS uitzond in september 2010.
2010
Zenju’s pad
Uitzenddatum: Zondag 12-12-2010, De Middenweg, Radio 5 (30 min)
De documentaire Zenju’s Path werd in oktober getoond tijdens het vijfde Boeddhistisch Filmfestival in Amsterdam. De film gaat over het leven van de vrouwelijke Afro-Amerikaanse zenpriester Zenju Earthlyn Manuel. Ze groeide op in een racistische omgeving waarbinnen familie en kerk haar enige veilige haven waren. Gekweld door onbeantwoorde levensvragen trok Zenju de wereld in en kwam zo in contact met het boeddhisme. Als dharmaleraar beantwoordt ze tegenwoordig zelf vragen van levensbeschouwelijke aard, maar blijft ze ook vragen stellen bij de spirituele beoefening en de tradities van het zenboeddhisme. Met haar trommel als instrument wil ze allen die verbonden zijn door het lijden, ongeacht ras of sekse, wakker schudden voor Boeddha’s leer. Zenju was in Amsterdam aanwezig bij de vertoning van de documentaire en beantwoordde na afloop vragen uit het publiek. Menno Bijleveld zocht haar op.
Zen en Polyfonie
Uitzenddatum: Zaterdag 20-11-2010, Radio 5, De Zevende Hemel (15 min)
Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.
SANDOKAI is de naam van een nieuw uniek project van Ensemble Polyfoon o.l.v. Lieven Deroo. Voor dit project werken enthousiastelingen uit drie verschillende continenten samen om de mystiek van het Zenboeddhisme en de fragiele schoonheid van vocale polyfonie te laten versmelten. Vlaams componist en Zenmonnik Luc Nyushin De Winter creëerde 7 werken, getoondicht op klassieke teksten uit het Zenboeddhisme. Deze werden vertaald door de Amerikaanse Zenmeester Roshi Joan Halifax en Sensei Kazuaki Tanahashi, een befaamd Japans vertaler en kalligrafiemeester. Een gesprek met componist Luc Nyushin De Winter en initiator Johan Geerts als voorproefje op de concerten van 26 en 27 november in de Sint-Michielskerk in Antwerpen.
http://www.youtube.com/watch?v=Uk3fgaMwFug
Zen op het Wad
Uitzenddatum: Zaterdag 12-6-2010, Radio 5 (10 min)
Audio clip: Adobe Flash Player (version 9 or above) is required to play this audio clip. Download the latest version here. You also need to have JavaScript enabled in your browser.
In het waddengebied raak je in de ban van de veranderende luchten, het stromende water, de drooggevallen zandplaten en de trekkende vogels. Aan de horizon is vrijwel niets anders te zien dan water, de Waddeneilanden, middeleeuwse kerkjes en bomen die boven de zeedijk uitsteken. In dit gebied werd in juni (2010) een dag Zen op het Wad georganiseerd door Tenjo Schröder van Dharmahuis Leeuwarden. Menno Bijleveld ging met Schröder het Wad op en verkende met haar traject en thema.
2008
Mediteren in Paesens en Moddergat
Uitzenddatum: Woensdag 18-6-2008 22.00 – 23.00 Radio 5 (start 20:56, duur 15 min)
Sinds januari kan er zenmeditatie worden beoefend in de dorpjes Paesens en Moddergat aan de Friese Waddenzeedijk. Het Dharmahuis in Leeuwarden, centrum voor zenmeditatie, heeft een programma samengesteld dat bestaat uit een aantal zendagen. De lokatie Paesens-Moddergat is bijzonder geschikt voor deze meditatie: de atmosfeer van de vissersdorpjes is rustig en de natuur van het wad laat de stilte op een directe manier ervaren. De accomodatie bestaat uit een karakteristiek gebouw aan de zeedijk, dat vroeger dienst deed als schooltje. Menno Bijleveld neemt met begeleidster Anshin Schröder het curriculum door.
Link:
www.dharmahuis.nl