header-extra.jpg

Nomen - Menno Bijleveld

Menno Bijleveld

Programmamaker
Beeldend kunstenaar
Fotograaf

Subscribe

Radio

Tussen 2014 en 2016 werkte ik als redacteur voor OBA-live van de Boeddhistische Omroep Stichting (BOS) en produceerde in die periode veel uitzendingen. OBA-live werd uitgezonden vanuit de Openbare Bibliotheek in Amsterdam en gepresenteerd door Bettine Vriesekoop. Onderaan deze pagina is een overzicht met ‘high lights’ van programma’s die ik tussen 2008 en  2016 maakte voor de BOS en werden uitgezonden op radio 5.

 

 OBA-live

 

Jong geleerd, oud gedaan

Uitzenddatum: Dinsdag 24-11-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

Soefisme en het zoeken naar verbindingJohan Witteveen

Johan Witteveen (94), oud-minister van financiën en oud-topman van het IMF, over de verbindende rol die het Soefisme tussen de zes grote religieuze stromingen in de wereld zou kunnen spelen. Witteveen is op 94-jarige leeftijd nog steeds actief als politiek adviseur en is Soefi-meester. Hoe hielp Soefi en meditatie hem in hectische periodes in zijn leven? En was het hem tot steun toen hij vorig jaar zijn zoon, PvdA-senator Willem Witteveen, schoondochter en kleindochter bij de ramp met de MH17 verloor?

De MIND Conference

Op 28 november vindt De MIND Conference plaats in Utrecht. Het is een van de eerste conferenties in Europa over compassie, speciaal gericht op twintigers en dertigers. Het initiatief van studenten uit Utrecht en Amsterdam is een reactie op de groeiende behoefte aan meer empathie en samenwerking in de samenleving. Een behoefte die sinds de aanslagen op vrijdag 13 november in Parijs alleen maar is toegenomen. In de uitzending initiatiefnemer en studente Yara Vrolijks (21). Ook aanwezig bij de MIND Conference is Koen Wessels (23). Hij is een van de oprichters van de Bildung Academie van de Universiteit van Amsterdam en de Vrije Universiteit. De academie gaat zich richten op de persoonlijke ontplooiing van de student en op de bevordering van het maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel. Een taak waar universiteiten tegenwoordig niet of nauwelijks meer aan toekomen. Staan studenten in de rij om mee te doen?

 

Meestervertellers over de liefde

Uitzenddatum: Dinsdag 10-11-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

Willem de Ridder

Willem de Ridder

Willem de Ridder is radiomaker, verhalenverteller, tijdschriftenmaker, Fluxuskunstenaar en ‘spiegeloog’. Hij is aanhanger en verspreider van de filosofie dat de werkelijkheid wordt zoals men haar zelf beschrijft; ‘spiegelogie’. In veel plaatsen in Nederland bestaan zogenaamde fanclubs waar mensen oefenen met het gedachtegoed uit de ‘spiegelogie’. Eerder dit jaar verscheen de achtste druk van Willem de Ridder zijn Handboek Spiegelogie.

Als verhalenverteller wordt De Ridder vaak aangekondigd als de meesterverteller Willem de Ridder. Door het hele land vertelt hij oeroude verhalen en is hij een graag geziene gast op diverse vertelfestivals. Er zijn in Nederland op diverse plaatsen audiotours verkrijgbaar, waarbij de luisteraar door zijn stem een hoorspelachtig avontuur wordt binnengeleid, dat zich bijvoorbeeld kan afspelen in ongerepte natuurgebieden of in de geheimzinnige uithoeken van een oud kasteel.

Sahand SahebdivaniSahand Sahebdivani

Sahand Sahebdivani is een verhalenverteller en muzikant met Iraanse wortels. Op zijn derde vluchtte hij met zijn ouders uit zijn geboorteland. Hoewel Sahand nooit meer terug is geweest naar Iran, brachten zijn ouders het land weer tot leven: zijn moeder in het zingen van liedjes en zijn vader in het vertellen van verhalen.

In Amsterdam heeft Sahand zijn eigen culturele centrum Mezrab waar hij het publiek kennis laat maken zijn verhalen en muziek. In OBA-live komt Sahand vertellen over wat hem inspireert tot nieuwe verhalen. Politiek en zijn eigen verleden spelen een rol, maar uiteindelijk vooral ook de liefde.

 

Boeddhisme en psychologie

Uitzenddatum: Dinsdag 27-10-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

In Nederland gebruiken ruim een miljoen mensen anti-depressiva. En dat aantal neemt toe. Hoe komt het dat we zo massaal medicijnen gebruiken? Kan het anders? Bettine Vriesekoop spreekt aan de vooravond van de conferentie Boeddhisme en Psychologie, schurende of schuivende panelen, met organisatiecoach Frances Nijssen en klinisch psycholoog Hans Knibbe over de gezondheidsproblematiek, de westerse psychologie en of het oosters boeddhisme hierin een rol kan spelen. Frances Nijssen is een van de organisatoren van de conferentie. Ze is coach, organisatie-adviseur en leiderschapstrainer en geeft workshops over boeddhisme en psychologie. Hoe kijkt zij aan tegen de wisselwerking tussen de westerse psychologie en oosters boeddhisme? Het is een wisselwerking die wat haar betreft veel verder gaat dan mindfulness.

Hans KnibbeHans Knibbe

‘Ik heb een mystieke inslag, maar ik ben vooral een onderzoeker van de geest’. Met zijn School voor Zijnsoriëntatie startte Hans Knibbe 25 jaar geleden een verbinding tussen spiritualiteit en psychologie. Hij legt zich toe op therapievormen als Gestalt en neo-Reichiaans lichaamswerk maar daarnaast gebruikt hij ook Dzogchen-meditatie, die afkomstig is uit het Tibetaans boeddhisme. Een paar van zijn publicaties zijn: Rusten in Zijn en Zie, je bent al vrij!, waarin hij uitlegt hoe ‘zijnsoriëntatie’ werkt.

 

Vorm van Beschaving

Uitzenddatum: Dinsdag 20-10-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

Klaas Van EgmondKlaas van Egmond

Klaas van Egmond stond dit jaar in de Top 100 duurzame voorlopers van Trouw. Hij haalt zijn persoonlijke inspiratie onder meer uit de antroposofie, een esoterische filosofie en wetenschap gebaseerd op de inzichten van Rudolf Steiner. Hij houdt zich in toenemende mate bezig met de culturele kanten van het milieu- en duurzaamheidsvraagstuk en heeft daarover een boek gepubliceerd onder de titel Een Vorm van Beschaving. Onze huidige beschaving wordt volgens Klaas van Egmond gekenmerkt door crisissituaties die zich op ecologisch, economisch en sociaal gebied voordoen. Fundamentalistische religies, totalitaire staten, materialisme, hedonisme en een even fundamentalistisch kapitalisme zijn alom vertegenwoordigd. Van Egmond laat in dit boek zien welke oorzaken hieraan ten grondslag liggen en hoe naar een nieuwe ‘kwaliteit van leven’ kan worden gezocht om onze beschaving te veranderen. Herhaling van de rampzalige geschiedenis kan alleen worden voorkomen door naar een min of meer gedeeld mens- en wereldbeeld te zoeken. Deze nieuwe manier van leven past binnen de draagkracht van de fysieke aarde en zal tegelijkertijd onze beschaving weer menselijk en waardig maken.

 

Migratie is van alle tijden

Uitzenddatum: Dinsdag 13-10-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

Leo Lucassen

LeoLucassen

Professor Leo Lucassen promoveerde in 1990 op het proefschrift En men noemde hen zigeuners. De geschiedenis van Kaldarasch, Ursari, Lowara en Sinti in Nederland, 1750-1944 en heeft zich sindsdien in de geschiedenis van migratie en integratie gespecialiseerd. Sinds 1 november 2005 is hij hoogleraar sociale geschiedenis aan de Universiteit Leiden en sinds september 2014 directeur onderzoek van het Internationaal Instituut voor Sociale Geschiedenis in Amsterdam. In het boek Winnaars en verliezers brengen Leo en Jan Lucassen in een boek vol met cijfers, statistieken en grafieken de voor- en nadelen van vijf eeuwen migratie in kaart. De hoogleraren keren zich tegen het gebrek aan feiten en de overvloed aan meningen in het debat over immigratie, integratie en de islam. Leo Lucassen komt praten over de actuele vluchtelingenproblematiek. Foto: Martin van Welzen

Lam Ngo

Nu worden we bijna dagelijks overspoeld met beelden van Syrische, Irakese, Afghaanse, Eritrese en andere bootvluchtelingen, maar  tussen 1978 en 1980 werd de wereld ook geconfronteerd met dergelijke beelden. Toen waren het Vietnamese bootvluchtelingen die op de vlucht waren geslagen voor het communistische regime in hun land. Een van hen was Lam Ngo. Na vier dagen op zee werd hij met honderd andere vluchtelingen van een bootje gehaald door het Nederlands containerschip de Nedlloyd Hoorn. Met de komst van Vietnamese bootvluchtelingen naar ons land kwamen veel Nederlanders voor het eerst in contact met vluchtelingen. Vijfendertig jaar later blikken we met Lam Ngo terug op zijn vlucht uit Vietnam.

 

Dansmarathon

Uitzenddatum: Dinsdag 29-9-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

Joost Vrouenraets

(1)radio_dans_300

Danser en choreograaf Joost Vrouenraets kwam via zijn leermeester, de beroemde choreograaf Maurice Béjart, in aanraking met het boeddhisme. Het scheelde niet veel of hij was monnik geworden. In 2008 werd hij onderscheiden met de Prijs van de Nederlandse Dansdagen voor jong en aanstormend choreografisch talent. Eind 2005 richtte hij samen met zijn danspartner Maïté Guérin het Gotra Ballet op.

Op 20 september dit jaar legde Vrouenraets de weg tussen Heerlen en Maastricht dansend af. Na 28 kilometer en acht uur kwam hij dansend aan op de Vrijthof. Het is voor zover bekend de langste danssolo ooit. Joost deed deze performance ter afsluiting van het internationale kunstenfestival Musica Sacra 2015. Het festival stond dit jaar in het teken van ‘de weg’ en Joost zijn performance heet Kokoro | de weg van het hart. Met de danstocht wilde Joost Vrouenraets tot de kern van het bestaan komen: de naakte, kwetsbare mens die niet anders kan dan zijn hart volge.

Dance for Health

De stichting Dance for Health zet zich in om met dans de kwaliteit van leven te verbeteren van mensen met Parkinson. De stichting heeft een methode ontwikkeld waardoor patiënten zich door dans beter en vrijer gaan bewegen. De stichting werd in 2012 opgericht door Marc Vlemmix en Andrew Greenwood. Marc is naast gepassioneerd dansliefhebber, ook Parkinsonpatiënt. Andrew komt uit de danswereld en werkte als balletmeester. Dance for Health is onlangs ook van start gegaan met danslessen voor mensen met MS bij Het Nationale Opera & Ballet in Amsterdam. Anna Bishop is 20 jaar MS-patient en neemt deel aan de danslessen. Zij komt vertellen over haar ervaringen met Dance for Health.

 

Mens, natuur en landschap

Uitzenddatum: Dinsdag 15-9-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

Arita Baaijens(1)radio_AritaBaaijens_300

Arita Baaijens (1956) is ontdekkingsreiziger, bioloog, schrijfster en vrijbuiter. In de zomer van 2013 omcirkelde ze te paard het Siberische Altaj-gebergte om daar het mythische paradijs Shambhala te zoeken. In januari 2016 verschijnt haar boek ‘Zoektocht naar het paradijs’. Eerder schreef ze onder meer ‘Een regen van eeuwig vuur’ en ‘Woestijnnomaden’. Voor haar onderzoek naar de betekenis van het landschap kreeg ze internationale erkenning en prijzen. Zo werd Arita Baaijens voor haar zoektocht naar Shambhala bekroond met de Women of Discovery Humanity Award 2014.  Foto: Viktor Bentley

Matthijs Schoutenradio_matthijs_schouten_3001

Matthijs Schouten (1952) studeerde biologie, Keltische taal- en letterkunde, vergelijkende godsdienstwetenschappen en oosterse filosofie. Sinds 1992 is hij verbonden aan Staatsbosbeheer. Bovendien is hij bijzonder hoogleraar Natuur- en Landschapsbescherming aan de universiteiten van Cork en Galway (Ierland) en bijzonder hoogleraar in de Ecologie en Filosofie van het Natuurherstel aan de Wageningen Universiteit. Sinds zijn studietijd heeft hij zich verdiept in de rol die natuur speelt in het menselijk denken en hij publiceerde hierover onder meer het boek ‘Spiegel van de natuur; het natuurbeeld in cultuurhistorisch perspectief’.

 

India-special

Uitzenddatum: Dinsdag 1-9-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

(1)radio_HeikoDijker300Heiko Dijker

Heiko Dijker voelde zich al op jonge leeftijd aangetrokken tot de schoonheid van India en klassieke Indiase muziek. In India werd hij hierin opgeleid door Shri Bhaswaraj Bhendigeri en grootmeester Faiyaz Khan. Aan het Rotterdams conservatorium behaalde hij de Masters-graad in klassieke Tabla bij Ustad Faiyaz Khan en Ted de Jong. Heiko heeft gewerkt met grote Indiase klassieke en minder klassieke musici en dansers, alsook met fusies van traditionele en vernieuwende muziek en dans. Hij is docent aan de SKVR muziekschool in Rotterdam, en geeft wereldwijd lessen en demonstraties aan conservatoria en andere instituten.

Paul van der Velde over Tatoeage van de ziel

radio_Paul_van_dervelde_3001Als godsdienstwetenschapper en indoloog houdt Paul van der Velde zich bezig met religie als menselijk verschijnsel. Of wat mensen geloven ‘echt waar’ is, en of je het als onderzoeker ook gaat geloven is van minder belang. Wat mensen binnen hun religieuze overtuigingen doen, daar is het godsdienstwetenschappelijk onderzoek om te doen, zo stelde Van der Velde. Maar na jaren van onderzoek naar het gedachtegoed van en de vele reizen door Azië, voldeed deze positie niet meer. In Tatoeage van de ziel laat hij zien welke gedachten en voorstellingen van Azië zijn dagelijks leven zijn gaan vormgeven, zonder dat hij zichzelf als een bekeerling tot het hindoeïsme of boeddhisme beschouwt. Onderwerpen die in dit boek aan de orde komen zijn onder meer: hoe hindoes in bronzen beelden hun goden zien, hoe de goden soms volkomen onverantwoord met de wereld en de mensen lijken te spelen, hoe literaire esthetica uit Azië het dagelijks leven kan gaan kleuren en hoe intensieve deelname aan de Aziatische culturen sporen nalaat in de ziel.

 

Over kunst gesproken

Uitzenddatum: Dinsdag 30-6-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5(1)radio_doorhetbeeld_300

De tentoonstelling en het boek ‘door het beeld door het woord’ is een uniek samenwerkingsproject tussen De Ketelfactory en schrijver-journalist Peter Henk Steenhuis (Trouw). Steenhuis ondervroeg de afgelopen drie jaar eenentwintig kunstenaars die eerder in De Ketelfactory exposeerden over de bronnen van hun werk. Vervolgens associeerde filosoof René Gude door op de concepten van de kunstenaars, met vragen als: wat maakt een beeld meditatief, waarom is ware inspiratie niet ‘top-down’ maar ‘bottom-up’? Die samenwerking mondde uit in een lijvig boekwerk waarin kunstwerk, kunstenaar en het belang van kunst in deze tijd centraal staan. Op de tentoonstelling ‘door het beeld | door het woord’ in De Ketelfactory worden de bevraagde kunstwerken in relatie gebracht tot teksten uit het boek.

Voor De Ketelfactory en de eenentwintig kunstenaars is het boek een eerste stap in de richting van de grote tentoonstelling die in 2016 wordt georganiseerd op een externe locatie. In OBA-live gaat Bettine Vriesekoop in gesprek met beeldend kunstenaar Hans van Bentem, schrijver-journalist Peter Henk Steenhuis en curator Winnie Teschmacher.

 

DJ’s In Da House!

Uitzenddatum: Dinsdag 9-6-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5images

Na zijn loopbaan bij de radio maakte voormalig 3FM-deejay Michael Pilarczyk een zeilreis langs alle kusten van Europa. In deze periode schreef hij zijn debuutroman Dansen in de Hemel, die in 2014 werd uitgebracht. Als spreker voor management en bedrijven oogst Pilarczyk de laatste jaren veel succes. Hij behandelt thema’s als mindfulness, meditatie en allerhande praktische tips om de kwaliteit van leven te verbeteren.

Roelofs3001Ook te gast is houseproducer en zenleraar Ramon Roelofs, beter bekend als Charly Lownoise. Naast zijn DJ-activiteiten is Roelofs sinds begin 2009 zenmeditatieleraar op een school in Den Haag. Onder leiding van zijn leraar Raoul Destrée mediteert hij sinds 1999 en daarnaast volgde hij intensieve trainingen in kloosters en abdijen in Nederland, België, Italië, Spanje en Frankrijk.

 

Geld, geld, geld

Uitzenddatum: Dinsdag 26-5-2015 19:00 – 20:00 NPO Radio 5

Dit kan niet waar zijn(1)radio_datkannietwaarzijn300

Toen op 15 september 2008 de Amerikaanse bank Lehman Brothers failliet ging hamsterden bankiers in de City van Londen voedsel, zetten hun geld om in goud, of bereidden de evacuatie van hun kinderen naar het platteland voor. Joris Luyendijk zat twee jaar lang ondergedompeld in financiële wereld van Londen. In zijn bestseller Dit kan niet waar zijn, Joris Luyendijk onder bankiers (2015) gaat hij in op vragen zoals: Zijn bankiers monsters? Is hebzucht het probleem? Zijn de diepere oorzaken van de crash van 2008 weggenomen?  En kan het weer gebeuren of is de financiële wereld nog altijd een tijdbom in het hart van onze samenleving?

Sander Tideman is voormalig bankier, adviseur duurzaamheid en leiderschap en auteur van onder andere Mind over Matter; van een zeepbelkapitalisme naar een economie met een hart (2009), en Compassion or Competition: Business as Instrument for Positive Change (2014). Met Sander Tideman bespreken wij het boek van Luyendijk en hij geeft er zijn door het boeddhisme geïnspireerde kijk op.

Geld uit het niets en Ons Geldradio_initiatief3001

Op 21 april 2015 hebben de initiatiefnemers namens 113.878 ondertekenaars het Burgerinitiatief Ons Geld aangeboden aan de voorzitter van de Commissie Burgerinitiatieven. Doel is het maatschappelijk en politiek gesprek over geldschepping door private banken aan te wakkeren. Momenteel ontstaat geld zodra een individu, een bedrijf of de overheid een lening aangaat bij een private bank. Al deze leningen moeten met renteopslag worden terugbetaald aan private banken. In feite ‘huren’ we nu nagenoeg al het geld van private banken. Dit is volgens het burgerinitiatief onnodig en onwenselijk.

Burgerinitiatief Ons Geld komt voort uit een samenwerking van het theatergezelschap dat bekend staat onder de naam ‘De Verleiders’ en bestaat uit de heren: Pierre Bokma, Victor Löw, Leopold Witte, George van Houts en Tom de Ket, de Stichting Ons Geld en drs. Ad Broere, econoom, zelfstandig adviseur en auteur van Geld uit het Niets (2012). Ad Broere komt vertellen over de laatste stand van zaken van het Burgerinitiatief en Geld uit het Niets.

 

Wat na gevangenschap en trauma?

Uitzenddatum: Dinsdag 28-4-2015 19:02 – 20:00 NPO Radio 5

Arjan Erkel, Sjef Berendsen en Matthieu Vaessen praten naar aanleiding van de vrijlating van de ontvoerde Sjaak Rijke in Mali over de gevolgen van gevangenschap en traumatische gebeurtenissen.

Psychotherapeut Sjef Berendsen is ervaren in het begeleiden van mensen die schokkende gebeurtenissen hebben meegemaakt. Zo was hij nauw betrokken bij de nasleep van de Bijlmerramp, de Tsunami, gegijzelde Nederlandse soldaten in Srebrenica, de schietpartij in Alphen aan de Rijn en meer recentelijk de MH17.(1)SjefBerendsen300radio_ArjanErkel3001

Arjan Erkel werd bijna twee jaar gegijzeld in de Russische deelrepubliek Dagestan. Hij organiseert nu zelf met regelmaat Prison Days zodat mensen vrijwillig kunnen ervaren wat het is om een periode in gevangenschap door te brengen. Heeft opsluiting voor korte tijd ook heilzame kanten voor de geest?

Boeddhistisch psycholoog Matthieu Vaessen heeft vrijwillig meegedaan aan een driejaarretraite, ook een vorm van vrijwillig afzien en gevangen zitten. Binnen deze variant gaat het om de vraag: welke strategie hanteren mensen in afzondering om mentaal en fysiek te overleven? Hij was vrij was om contact te hebben met de wereld, maar maakte daar vaak geen gebruik van om zich op de beoefening te concentreren. “Alles wat je geest verlangt wordt door je ego gevormd”, was hierbij zijn opvatting, en “in afzondering kom je jezelf pas echt tegen”.

Jongeren hebben de toekomst

Uitzenddatum: Dinsdag 31-3-2015 19:02 – 20:00 NPO Radio 5

De grenzeloze generatie en de onstuitbare opmars van de B.V. IK

Oprichter en grootaandeelhouder van onderzoeksbureau Motivaction Frits Spangenberg komt praten over de omgang met jonge, veeleisende werknemers. Werkgevers worden steeds vaker geconfronteerd met zelfoverschatting en narcisme, en hebben moeite met het binden en boeien van jonge werknemers, die hoge eisen stellen aan gehoord worden, aan inspiratie en authenticiteit. Wat voor leiderschap is nodig om de talenten van jongeren anno 2015 optimaal te ontwikkelen?

Doendenken

(3)tv_vergiftenOosterling300

Henk Oosterling (1952) was nationaal kampioen Japans zwaardvechten, promoveerde cum laude in de filosofie en probeert via Rotterdam Vakmanstad en scholen ervoor te zorgen dat  jongeren een echt vak leren. Rotterdam Vakmanstad (RVS) is een organisatie die vanaf 2008 in Rotterdam op basisscholen het programma Fysieke Integriteit opzet en coördineert. In dit programma judoën, eten, koken, tuinieren en filosoferen kinderen in het reguliere programma. De afgelopen jaren heeft RVS voor de groepen 6, 7 en 8 een ecosofisch lessenpakket ontwikkeld dat voortbouwt op de filosofielessen, maar dit uitbreidt met lessen in media- en ecowijsheid, aangevuld met zogenaamde vredeslessen waarin leerlingen mediatietraining krijgen. Naast vier basisscholen heeft RVS haar werkterrein inmiddels uitgebreid naar diverse VMBO, MBO en HBO-scholen.

 

Marli Huijer

Uitzenddatum: Dinsdag 17-3-2015 19:02 – 20:00 NPO Radio 59200000040239913-1

Hoofdgast is Marli Huijer, de kersverse Denker des Vaderlands. Zij volgt dit jaar filosoof René Gude op die de post een jaar bekleedde. Huijer (1955) is bijzonder hoogleraar aan de Rotterdamse Erasmus Universiteit en lector filosofie aan de Haagse Hogeschool. Ze is arts, schrijver, feminist, werkte voor de junkiebond en onderzoekt daarnaast nieuwe technologieën, tijd en ritme. De afgelopen jaren werd ze bekend bij het grote publiek met de boeken Ritme (2011) en Discipline (2013) en als opiniemaker.

Na ‘tegen-denker’ Hans Achterhuis en ‘mee-denker’ René Gude kondigt Marli Huijer aan tussen-denken centraal te stellen in haar Denkerschap. Ze zal zich richten op de publieke ruimte als ‘tussenruimte’, en wil zich als filosoof ook letterlijk tussen haar gesprekspartners begeven. “Als Denker des Vaderlands wil ik kijken of ik stemmen van anderen die op een minder goed hoorbare positie zitten dan ik, kan laten klinken.”

Marli Huijers’ termijn van twee jaar zal officieel ingaan als zij op 27 maart wordt geïnaugureerd in boekhandel Donner te Rotterdam, aan de vooravond van de Maand van de Filosofie. Tijdens deze feestelijke opening wordt ook het boek ‘Het leven is niet leuk als je je mond houdt’ gepresenteerd, een bundel interviews van Henk Steenhuis met de nieuwe Denker over onder andere haar inspiratiebron Hannah Arendt, hoe wij met elkaar omgaan, discipline, de participatiesamenleving en bevolkingsonderzoeken. In deze veelheid van onderwerpen benadrukt Huijer dat het belangrijk is je vrijmoedig uit te spreken.

Daarnaast licht eindredacteur Florentijn van Rootselaar van Filosofie Magazine de genomineerden voor de Socratesbeker toe. Volgende maand wordt de prijs uitgereikt aan de schrijver van het beste filosofieboek uit 2014.

 

De ingrepen in ons landschap

Uitzenddatum: Dinsdag 27-1-2015 19.00 – 20.00 NPO Radio 5

KristoferSchipper300JohanvandeGronden300Deze OBA Live gaat over de ingrepen die we doen in ons landschap. Te gast zijn directeur Johan van de Gronden van het Wereld Natuur Fonds en sinoloog Rik Schipper. Hij heeft ook een blog, maar wel volledig in het Chinees.

Johan Van de Gronden sprak de afgelopen week in Trouw over de opmerkelijke en unieke samenwerking tussen het WNF en Friesland Campina. Het WNF is een project gestart waarbij  samen met boeren wordt gewerkt aan biodiversiteit in de polder. Van de Gronden geeft aan dat het WNF eerder natuur en landbouw strikt scheidde. “Lang vonden wij dat de boer er was voor de landbouw en wij voor de natuur. Dat idee is volstrekt achterhaald.”

Volgens Johan van den Gronden bestaat natuur en landschap niet alleen uit regenwouden ver weg met populaire beesten als de orang-oetan, het is ook de veldleeuwerik of de grutto in het Nederlandse cultuurlandschap. De aanpak is een omslag voor het WNF, dat tot nu toe was gericht op natuurbehoud.

Ook gaat het WNF het project Aishan ondersteunen dat onder leiding staat van de Nederlandse sinoloog en taoïstisch leermeester Rik Schipper. Schipper brengt met zijn stichting Aishan, “liefde voor bergen”, de biodiversiteit en oude culturen van taoïstisch natuurgebieden in China in kaart. Hiervoor krijgt Aishan fondsen ondermeer van het WNF.

 

Meditatie en wetenschap

Uitzenddatum: Dinsdag 16-12-2014, NPO radio 5 (55 min)

MariekevanVugt300

Marieke van Vugt

Neurowetenschapper en boeddhist Marieke van Vugt (Rijksuniversiteit Groningen) doet onderzoek naar de effecten van meditatie op cognitie. Ze werkt momenteel aan een computermodel van de processen die betrokken zijn bij meditatie. In oktober reisde ze naar India om daar monniken les te geven over neurowetenschap in het kader van het Science for Monks-project. Met hen besprak ze onder meer de resultaten van haar meditatieonderzoek en haar -westers georiënteerde- model van meditatie. Dit leverde soms verrassende discussies op.

AdelinevanWaning300Adeline van Waning

In 2007 mediteerde een groep proefpersonen voor een Amerikaans wetenschappelijk onderzoek. Psychiater Adeline van Waning nam eraan deel en publiceerde dit jaar het boek ‘The less dust, the more trust’ over haar ervaringen. Drie maanden mediteerde ze met 30 anderen in het Shambhala Mountain Centre, hoog in de besneeuwde Rocky Mountains. Het internationale Shamatha Project, opgezet door meditatieleraar Alan Wallace en neurowetenschapper Clifford Saron, is een grootschalig onderzoek naar shamathameditatie en de effecten ervan op cognitief functioneren, emotieregulatie en het immuunsysteem.

 

Dochters van de bergen

Uitzenddatum: Dinsdag 25-11-2014, NPO Radio 5 (25 min)piedaterre-boekpresentatie-inwest-metmik

Het laatste boek van Myra de Rooy heet Dochters van de bergen. Hierin staan de levensverhalen van vier vrouwen uit Iran, Ladakh, Oost-Turkestan en Tibet. Ze zetten zich allen in voor het welzijn van anderen, en niet zonder gevaar. Hoewel de vrouwen uit verschillende landen komen, zijn veel van hun ervaringen en gevoelens universeel en cultuuroverschrijdend. Myra de Rooy gaat op zoek naar hun verleden en krijgt inzicht in de drijfveren, passies, angsten en dromen van deze eigenzinnige en krachtige vrouwen.

De Rooy (1957) is naast geoloog, schrijver en fotograaf ook bergbeklimmer. Zij maakte vele solotochten in afgelegen berggebieden. Haar betrokkenheid en kennis en haar vriendschap met de vier vrouwen maken dit een uniek en oprecht document, waarin reisverhalen verweven zijn met levensverhalen. Van haar verschenen eerder Vrouwen in Boeddha’s Bergen (2006) en Het windpaardhuis (2007).

 

Koel hoofd en een warm hart

Uitzenddatum: Dinsdag 21-10-2014,  NPO radio 5 (25 min)
radio_Spangenberg_300

Geld verdienen en toch handelen naar zingeving. Kan dat? Gaat het regime van de gure economie samen met het bereiken van een hoger doel? In deze OBA Live gaat het over ondernemen met een koel hoofd en een warm hart.

De drie bronnen van het kwaad? Frits Spangenberg moest er aanvankelijk om lachen. Het leek hem wat weinig Maar onwetendheid, begeerte of kwaadsprekerij zijn inmiddels al veertig jaar zijn leidraad in het leven. De oprichter en grootaandeelhouder van onderzoeksbureau Motivaction merkte in de loop der jaren hoe deze waarden en winstmaximalisatie van zijn bedrijf op gespannen voet met elkaar kunnen staan.

 

Mindfulness, ritalin en het puberbrein

Uitzenddatum: Dinsdag 7-10-2014, NPO Radio 5 (55 min)

Eline Snel: mindfulness voor ouders met pubersElineSnel300

Eline Snel haar boek Stilzitten als een kikker, Mindfulness voor kinderen (5-12 jaar) en hun ouders is een internationale bestseller. Het werd in 27 landen uitgebracht en er werden meer dan 140.000 exemplaren verkocht. Haar laatste boek Ruimte Geven & Dichtbij Zijn is geschreven voor ouders van pubers (12-19 jaar), stiefouders, therapeuten, leerkrachten en andere professionals. Pubers zijn volgens haar: “grappig, kwetsbaar, onvoorspelbaar en soms zelfs ronduit lastig. Ze hunkeren naar zelfstandigheid en tegelijkertijd kunnen ze die vaak nog niet aan. Dat kost henzelf en de volwassenen die met hen omgaan veel energie”. Het boek wil laten zien hoe volwassenen af en toe even een pas op de plaats kunnen maken. Het blijkt volgens Snel verrassend goed te werken als je niet meteen op je kind reageert, maar wél volop aanwezig bent bij de turbulentie waar het in zit. Eline Snel put rijkelijk uit haar eigen ervaring, als moeder en als mindfulnesstrainer.

Susan Bögels: medicatie of meditatie voor kinderen met ADHD?SusanBogels300

De Universiteit van Amsterdam doet onderzoek naar ‘aandachtstherapie’ bij kinderen en jongeren met ADHD. Naar schatting 130.000 jongeren tot 21 jaar slikken het medicijn Ritalin tegen ADHD. Ritalin-gebruik is niet zonder risico: het medicijn, dat nauw verwant is aan amfetamine, kan zorgen voor een verminderd hongergevoel, slaapstoornissen en groeiachterstand. Hoogleraar Orthopedagogiek Susan Bögels en promovenda Renée Meppelink werken aan een onderzoek waarin de effectiviteit van medicijnen voor ADHD worden vergeleken met die van een mindfulness-training. De resultaten van eerder onderzoek stemmen hoopvol. Als pilot onderzocht Bögels het effect van MYmind, een mindfulness-training voor kinderen (9 tot en met 18 jaar) met ADHD, en een parallelle Mindful Parenting-training voor hun ouders. Na een achtweekse training bleken de belangrijkste symptomen van ADHD (hyperactiviteit en concentratieproblemen) aanzienlijk te zijn afgenomen. Medicatie en meditatie worden in het huidige onderzoek met elkaar vergeleken.

 

André Kuipers en Micha de Winter

Uitzenddatum: Dinsdag 30-9-2014,  NPO Radio 5 (55 min)

In de BOS-documentaire ‘Dialoog met de natuur’ zegt astronaut André Kuipers in de ruimte getroffen te zijn door de kwetsbaarheid van de aarde. Hij stelt vast dat onze planeet deandre_kuipers_300 enige is die we hebben en dat we het hiermee moeten doen. Naar aanleiding van zijn ruimtevluchten is André Kuipers zich ten dienste van de samenleving gaan inzetten, met een focus op duurzaamheid, wetenschap, educatie, voorlichting en het ondersteunen van goede doelen. Wat is er in de ruimte met André Kuipers gebeurd? En moeten we eerst allemaal de ruimte in om ons in te gaan zetten voor de wereld? Een van Kuipers’ jongste drijfveren is meer aandacht voor technisch onderwijs in ons land.

Micha de Winter (geproduceerd door Agnes Sommer) is hoogleraar pedagogiek. Hij publiceerde een groot aantal boeken en artikelen op zijn vakgebied. Daarnaast adviseerde hij het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport over jeugd- en gezinsbeleid en opvoedingsvraagstukken. Met hem bespreken we de herstart van het onderwijsjaar en alle veranderingen waar docenten en leerlingen dit jaar weer onvermijdelijk mee te maken krijgen.

 

Levenskunst en levenseinde

Uitzenddatum: Dinsdag 16-9-2014,  NPO Radio 5 (55 min

radio_Joep_Dohmen_300Joep Dohmen is hoogleraar wijsgerige en praktijkgerichte ethiek aan de Universiteit voor Humanistiek te Utrecht. Dohmen is vooral bekend vanwege zijn publicaties over Nietzsche en over levenskunst. Hij studeerde wijsbegeerte in Utrecht en Leuven. Binnenkort gaat hij met emeritaat. Dohmen maakte zich eerder boos over de ‘middelmatigheid’ van onze levens. “We hebben huizen bomvol spullen, maar onze levens zijn een puinhoop.”

Op de vooravond van een politiek debat over de regels rondom euthanasie praat Bettine Vriesekoop met huisarts en zenboeddhist Martine Schrage. Op artsennet.nl schreef ze in haar column Zen en de kunst van euthanasie: ‘Maar eerlijk is eerlijk, ik had er ook lang mee geworsteld: hoe los ik dat conflict van principes op? Principieel was ik als arts altijd al vóór euthanasie geweest. Ik vond dat dat bij mijn huisarts zijn hoorde. Maar gelukkig was ik altijd al de dans ontsprongen. Het was zowat de eerste tien jaren van mijn praktijk eigenlijk nooit voorgekomen, of patiënten overleden spontaan net vóór het zover was.’

 

Misdaad en straf

Uitzenddatum: Dinsdag 9-9-2014, NPO Radio 5 (55 min)Jan de Cock

In deze OBA Live doken we achter de wereld van de tralies. In de Tweede Kamer werd de dag na de uitzending over ons TBS-stelsel gesprokend. Een goede aanleiding eens te kijken naar de wijze waarop we vandaag de dag met wetsovertreders omgaan.

Jan de Cock (1964), ziekenhuispastor in het Universitaire Ziekenhuis van Antwerpen en daarnaast vrijwilliger in het pastorale team van de gevangenis van Antwerpen. Sinds 1987 is hij betrokken bij het gevangeniswezen in onder andere Chili en België.  De Cock is auteur van de boeken Hotel Prison en De Kelders van Congo.  Beide boeken zijn een weergave van persoonlijke ervaringen met gedetineerden en het leven in en rond gevangenissen. De Cock strijdt met de vzw (vereniging zonder winstoogmerk) Within-Without-Walls tegen mensonwaardige straffen, tegen psychisch en fysiek martelen en tegen de doodstraf. Verder wil hij bijdragen aan het verbeteren van mensonterende situaties in gevangenissen wereldwijd en zoekt hij mee naar mogelijke alternatieven.

Jacques Claessen

Jacques Claessen (1980), universitair docent Straf(proces)recht aan de Universiteit van Maastricht, rechter-plaatsvervanger en een van de oprichters van de stichting Mens en Strafrecht. In 2010 promoveerde hij op het proefschrift Misdaad en straf – een herbezinning op het strafrecht vanuit mystiek perspectief.
Claessen houdt zich in het bijzonder bezig met de relatie tussen religie, moraal en strafrecht. Hij woont en werkt in Maastricht, waar al meer dan tien jaar met succes herstelrecht wordt toegepast. Met collega’s en leden van Stichting MENS verzet hij zich tegen de verharding van ons strafrecht. Claessen: ‘Het gaat erom dat wij altijd de mens blijven zien, of het nu gaat om een pedofiel, een moordenaar van een politicus of een gedetineerde’.

 

Rutger Bregman en het basisinkomen

Uitzenddatum: Dinsdag 27-5-2014, NPO Radio 5 (55 min)(1)RutgerBregman300

Rutger Bregman maakt als historicus in snel tempo naam door zijn scherpe analyse van onze hedendaagse samenleving. Met hem verkennen we de mogelijkheden om tot een minder competitieve samenleving te komen. Nu we in Nederland al decennia lang een hoge mate van welvaart kunnen vasthouden kan er volgens hem alleen nog winst geboekt worden op het gebied van welzijn. Door het invoeren van een basisinkomen denkt Rutger Bregman het maatschappelijk geluk verder uit te kunnen breiden.

 

De Dalai Lama komt eraan!

Uitzenddatum: Dinsdag 6-5-2014, NPO Radio 5 (55 min)

Deze OBA Live staat geheel in het teken van het aanstaande bezoek van de Dalai Lama aan Nederland.  Aan tafel zitten gasten die allemaal een bijzondere herinnering hebben aan de spiritueel leider van het Tibetaanse volk. De leer van de Dalai Lama heeft zich naar verrassende plekken gevonden: de top van het bankwezen, de muziekindustrie en het managementwezen.
Erica Terpstra noemt de Dalai Lama haar spiritueel leider. Heeft hem meermaals ontmoet en probeert zijn leer uit te dragen. Terpstra noemt zichzelf geen boeddhist, maar een eeuwig student van het boeddhisme.
Sander Tideman is voormalig ABN AMRO-bankier en veelal in Azië actief. De leer van de Dalai Lama vond een verrassende ingang bij die bank. Tideman pleit voor ‘economie met een hart’.
Paul Rosenmöller, voormalig politicus, ondervroeg de Dalai Lama kritisch voor een tv-uitzending van de Ikon. Dat viel niet overal goed in boeddhistisch Nederland. Maar wel bij de geestelijk leider zelf. Kijk ook naar Spraakmakende Zaken van 1 juni 2009.

 

De circulaire economie van Herman Wijffels

Uitzenddatum: Dinsdag 28-01-2014, NPO Radio 5

Herman Wijffels heeft een imposant verleden bij de Rabobank, de Sociaal Economische Raad en de Wereldbank, maar maakt zich vandaag de dag vooral sterk voor een duurzame samenleving. Zo is hij hoogleraar Duurzaamheid en Maatschappelijke Verandering aan de Universiteit Utrecht. Een gesprek met hem over consuminderen en circulaire economie. Kijk ook naar de BOS-documentaire Profiel: Herman Wijffels – Denker van de 21e eeuw

 

Klimaatjager Bernice Notenboom

Uitzenddatum: Dinsdag 14-1-2014, NPO Radio 5

Klimaatjournalist en beroepsavonturier Bernice Notenboom. werd bij het grote pu­bliek bekend door het VPRO­ televisie­-programma Klimaatjagers. Daarin neemt Notenboom de kijker mee de wereld over op zoek naar de gevolgen van de huidige klimaat­ verandering. Ook Notenbooms band met het boeddhisme komt ter sprake.

 

 

HIGH LIGHTS BOS-RADIO

Hieronder vindt u een paar ‘high lights’ van de programma’s die ik tussen januari 2008 en december 2015 heb gemaakt voor de uitzendingen van de BOS-radio (Boeddhistische Omroep Stichting) die werden uitgezonden op Radio 5. In het menu links ziet u een uitbreider archief met radioprogramma’s gesorteerd op onderwerp.

2015

De BOS als sociale sculptuur

Uitzenddatum: Dinsdag 29-12-2015, OBA-live, Radio 5 (59 minuten)(1)MennoSarahRob300

Aan de hand van representatieve fragmenten uit vijftien jaar BOS-programma’s willen radiomakers Sarah Marijnissen, Menno Bijleveld en Rob Gerritsen een beeld schetsen van de ontwikkeling van de boeddhistische radio, een beweging die niet los kan worden gezien van de maatschappelijke context. Op 28 januari 2001 vond de eerste radiouitzending van de kersverse Boeddhistische Omroep Stichting plaats. Daarin vertelde de eerste directeur van de BOS, Jean-Karel Hylkema, wat het nut en de noodzaak van de nieuwe zendgemachtigde was.

Aan het woord komen verschillende bekende en minder bekende boeddhisten en niet-boeddhisten, onder wie mede-oprichter en jarenlang programmadirecteur van de BOS Babeth VanLoo. babeth_30011Geheel in de lijn van haar leermeester, de Duitse kunstenaar Joseph Beuys, zag zij de vorming van de Boeddhistische Omroep als een ‘sociale sculptuur’. Boeddhistisch leraar Han de Wit is te horen in zijn eerste radiocolumn, als koploper in een lange rij columnisten die met regelmaat doorloopt tot eind 2013, maar feitelijk tot aan de allerlaatste uitzendingen. In OBA Live van 15 december j.l. was immers de finale column van zenboeddhist Tom Hannes te genieten, en de wonderschone allerlaatste column van Jotika Hermsen zal te beluisteren zijn in de slotuitzending van de BOS, De Nachtgast van 30 december. Freek de Jonge vertelt in een fragment uit OBA Live waarom er wonderen kunnen gebeuren in een langdurige relatie wanneer je de strijdbijl hebt neergelegd; cineast, Gouden Kalf-winnaar en Oscar-genomineerde Morgan Knibbe, maker van de indringende documentaire Those who feel the fire burning, betoogt als Nachtgast dat het om zelfzuchtige economische redenen weghouden van vluchtelingen, puur op basis van het land waar ze geboren zijn, racistisch is.

Natuurlijk is er ook aandacht voor een van de vaste ankerpunten van de BOS, Jeanette Werkhoven. 2Jeanette2_300Ze overleed in 2013 en liet behalve meer dan 300 radioprogramma’s ook het boek Lokroep van het Onuitsprekelijke na (uitgegeven door Discovery Books), dat ze schreef met karmeliet, mysticus en wetenschapper Kees Waayman en dat zeer onlangs zijn feestelijke presentatie beleefde. Zelf is ze te horen in een vroeg interview met Tenzing Wangyal Rinpoche, een van de toonaangevende boeddhistische leraren die ze nauwgezet volgde. De allerlaatste woorden van de uitzending komen uit haar documentaire hoorspel over ontdekkingsreiziger en eerste Parijse boeddhist Alexandra David-Néel.


2013

Optreden Ani Choying Drolma

Uitzenddatum: Zaterdag 30-11-2013, Hemelsbreed, Radio 5 (18:30)

Ik heb niet het gevoel dat ik door het reizen en toeren over de wereld niet aan de Dharma toekom. Door deze manier van leven ben ik ook bezig met de Dharma! Het gaat om je houding, je motivatie, je ambitie en hoe aandachtig je bent van moment tot moment.

Ze produceert de best verkochte albums van Tibet en reist de wereld over met haar prachtige gezangen en spirituele liederen. Op 17 oktober trad Ani Choying Drolma op in Amsterdam en Hemelsbreed doet verslag. Ani Choying Drolma ontving als Tibetaans boeddhistische non in 2012 een belangrijke vredesprijs. Zij gebruikt haar stem om haar talrijke humanitaire projecten te financieren.
(Foto: Menno Bijleveld)

 

 

The Only Son

Uitzenddatum, zaterdag 6-4-2013, Hemelsbreed, radio 5 (24 min)

In haar documentaire The Only Son toont Simonka de Jong een generatieconflict in een Himalayagemeenschap.De spanningen draaien rond onvermijdelijke keuzes tussen het traditionele leven en een nieuwe toekomst die jonge ouders voor hun kinderen willen. Pema en zijn zusjes komen uit Karang, een dorpje hoog gelegen in de Nepalese Himalaya. Hun ouders konden vijf van de zes kinderen niet verzorgen en brachten hen daarom naar een kindertehuis in de hoofdstad Kathmandu.Van daaruit zijn de kinderen over de wereld verspreid geraakt. Nu de ouders oud beginnen te worden en Pema volwassen, willen ze dat hun enige zoon terugkeert naar het dorp om hen te helpen. In de film is te zien hoe Pema en zijn zusjes een bezoek brengt aan hun ouders in de hoop een oplossing te vinden. De reis levert spectaculaire beelden op van het moeilijk toegankelijke Dolpo-gebied in de Himalaya. Menno Bijleveld sprak met filmmaakster Simonka de Jong over the making of The Only Son, met de 21 jarige Pema, die momenteel in Nederland verblijft en de 22-jarige Sumchog die al zestien jaar in Nederland woont bij haar adoptiemoeder.  Zie trailer: The Only Son

 

Matthieu Ricard

De leraar van de leerling van de leraar

Uitzenddatum: Zaterdag 9-2-2013, Hemelsbreed, radio 5 (24 min)

Op zondag 10 februari zond de BOS-televisie de film Yangsi – bij reïncarnatie begint het pas uit. Hij volgt de jonge Tibetaan Yangsi, die wordt gezien als de incarnatie van Dilgo Khyentse Rinpoche, een van grootste Tibetaanse meesters uit de twintigste eeuw èn een oud-leraar van Matthieu Ricard, die op zijn beurt nu een belangrijke tutor is van, jawel, Yangsi. Menno Bijleveld sprak met Ricard over deze bijzondere relatie.

 

2012

De kracht van de crisis

Hemelsbreed, zaterdag 1-12-2012, radio 5 (24 min)Menno-Bijleveld-in-gesprek-met-Mark-Glazener-150x150

Doorgaans reageren we op een crisis met vruchteloos gepieker.  In de praktijk maakt dat de problemen doorgaans enkel groter. Maar het kan anders. Compassionate Leadership Nederland organiseerde begin november het seminar De kracht van de crisis met als centrale vraag: hoe creëer je kansen in tijden van crisis? Sprekers waren onder andere de Tibetaans leraar Jigmé Namgyal, oprichter van Compassionate Leadership Henco van de Weijden, Fund Manager Robeco Mark Glazener en oud-reclameman en oprichter van Karmanomics Kees Klomp.

 

De B.V. IK

Uitzenddatum: Zaterdag 1-9-2012, Hemelsbreed,  radio 5 (24 min)grenzeloze-generatie-onstuitbare-opkomst-bv-ik

‘De grenzeloze generatie en de opkomst van de B.V. IK’, zo heet het boek dat Frits Spangenberg vorig jaar samen met Martijn Lampert uitbracht. Het is een publicatie van onderzoeksbureau Motivaction, dat in 1984 door Frits Spangenberg werd opgericht. Aan het boek liggen diepgaande gesprekken met jongeren, werkgevers en deskundigen ten grondslag. Volgens de auteurs zijn jongeren van nu ongeduldig, kunnen niet omgaan met tegenslagen en hebben moeite zich te concentreren. Ze zijn ook verwend, egocentrisch en eigenwijs. Toch zal deze generatie de arbeidsmarkt in tijden van vergrijzing in evenwicht moeten houden. De auteurs pleiten daarom voor een pas op de plaats en een analyse van de waarden, drijfveren en verlangens. Luister naar Frits Spangenberg in gesprek met programmamaker Menno Bijleveld.

 

2011

Meredith Monk

Uitzenddatum: Zaterdag 5-11-2011, Radio 5, Hemelsbreed (25 min.)

Op 1 oktober was de Amerikaanse componist, zangeres, regisseur, choreograaf, film- en theatermaker Meredith Monk te gast bij de achterbandag van de BOS in het Amsterdamse Compagnietheater, waar ze een lezing, een workshop en een concert gaf. Monk is het meest bekend geworden als stemkunstenares.  Tijdens haar lange carrière groeide ze uit tot een van de belangrijkste creatieve krachten in de wereld van de podiumkunsten.

In 1974 kwam Monk in contact met de Tibetaanse leraar Chögyam Trungpa. Sinds 1975 geeft ze onderricht aan het het door hem opgerichte Naropa Institute in Colorado. Binnen de Shambhalaschool van Trungpa volgde Monk een training van twintig jaar en tegenwoordig is ze leerling van de westerse lerares Pema Chödrön. Menno Bijleveld sprak met Monk over haar ontmoeting met Trungpa, de stem als boodschapper van de ziel, de relatie tussen kunst en boeddhisme en haar opera over de beroemde avonturier Alexandra David-Neel.

 

Job Koelewijn

Uitzenddatum: Zondag 24-10-2010  Radio 5, De Middenweg (30 min)

Een ernstig auto-ongeluk waarbij hij zijn nek brak en gedeeltelijk verlamd raakte, bracht bij beeldend kunstenaar Job Koelewijn een religieuze ommezwaai teweeg. Lao Tse en Spinoza rekent hij sindsdien tot zijn vrienden.Van 1987 tot 1992 studeerde Koelewijn aan de Rietveld Academie te Amsterdam. Hij kreeg bekendheid met zijn afstudeerproject waarbij hij zijn familie, gekleed in Spakenburger klederdracht, het tentoonstellings-paviljoen van Gerrit Rietveld Academie liet poetsen.

Zijn werk bestaat uit installaties, foto’s, objecten en multiples. In veel van zijn werken doet Koelewijn een beroep op meerdere zintuigen. Zo maakt hij bijvoorbeeld gebruik van babypoeder, inhalatiezalf, ijs of bouillonblokjes om zich uit te drukken. Eén van zijn meest recente werken, Nursery Piece, was tot 9 januari 2011 in het tijdelijk Stedelijk Museum in Amsterdam te zien. In deze installatie legt Koelewijn indirect een verband tussen het denken van de filosoof Spinoza en het boeddhisme. Menno Bijleveld sprak met Job Koelewijn over de broosheid en tijdelijkheid van het bestaan en de impact van het ongeluk op zijn leven en werk.

 

Annemarie Postma

Uitzenddatum: Zaterdag 14-8-2010  Radio 5, De Zevende Hemel (15 min)Annemarie Postma internet

De zes Paramita’s – deel 4 – Inspanning

Zes weken lang heeft de BOS-radio aandacht besteed aan de paramita’s: vrijgevigheid, discipline, geduld, daadkracht, meditatie en tenslotte wijsheid. Positieve eigenschappen die door oefening kunnen worden ontwikkeld. Natuurlijk zijn dit maar vertalingen en is begripsverwarring niet uitgesloten, maar belangrijk is dat het gaat om kwaliteiten waar je je in kunt bekwamen. In deze uitzending de paramita van inspanning.

Vanaf haar elfde zit Annemarie Postma in een rolstoel. Deze fysieke beperking heeft haar er niet van weerhouden om rechten te studeren, succesvol te worden als fotomodel en als schrijfster van spirituele boeken, zoals ‘Ziels Gezond’ dat onlangs verscheen. Met haar carrière en leven wil zij laten zien dat fysieke beperkingen kunnen helpen om te worden wie je bent. Menno Bijleveld vroeg aan Postma of zij zich als schrijfster in een rolstoel meer moet inspannen om succesvol te zijn dan iemand zonder fysieke beperkingen?

 

2008

Mike Barson en  Madness

Uitzenddatum: Zondag 21-12-2008  Radio 5, De Middenweg (30 min)Mike Barson

Toetsenist en tekstschrijver Mike Barson is één van de drijvende krachten achter de wereldberoemde engelse skaband Madness. Eind jaren zeventig en begin jaren tachtig dansten jongeren op hits van Madness zoals One step beyond en Nightboat to Cairo. In 1984 stapt Barson uit de band, verhuist naar Amsterdam en onderzoekt vandaaruit zijn interesse voor het boeddhisme. Ondertussen is Mike alweer 24 jaar student van de Tibetaans boeddhistische leraar Sogyal Rinpoche.

Nadat Madness in 1992 in zijn oorspronkelijke bezetting is herenigd treedt de band weer met regelmaat op. Binnenkort verschijnt de 9e CD The Liberty of Norton Folgate waarvan in het programma ook een aantal fragmenten te horen zijn.

Menno Bijleveld sprak met Mike Barson over de betrekkelijkheid van succes en de rol van het Tibetaans Boeddhisme in zijn leven.

 

ULAY (Uwe Laysiepen)

Uitzenddatum: Zondag 6-1-2008, Radio 5, De Middenweg (30 min)Ulay

Ulay is een internationaal bekend beeldend kunstenaar. Met zijn werk was hij in de jaren zeventig en 80 een belangrijke vertegenwoordiger van de performancekunst.  Hij is vooral bekend vanwege de fysiek en mentaal grensverleggende performances die hij in de jaren zeventig en tachtig deed met Marina Abramovic. Tegenwoordig werkt hij als fotograaf aan verschillende projecten. Menno Bijleveld sprak met hem over de boeddhistische invloeden in zijn werk en over de toekomst van een performancekunstenaar die de pensioengerechtigde leeftijd nadert.