header-archief.jpg

Nomen - Menno Bijleveld

Menno Bijleveld

Programmamaker
Beeldend kunstenaar
Fotograaf

Subscribe

Film

Bodhi (boeddhistisch platform) en OOG-TV Groningen.

 

Het Leven van Boeddha in de Nieuwe kerk

Voor Bodhi liep ik met zenmonnik en schrijver Maarten Olthof over de tentoonstelling Het Leven van Boeddha in De Nieuwe Kerk in Amsterdam. De tentoonstelling verbeeld de biografie van de Boeddha in eeuwenoude én hedendaagse kunstwerken. Maarten Olthof is boeddhist en schrijver van het boek “Lopen in het voetspoor van de Boeddha”. In 2003 ondernam hij een pelgrimstocht langs een vergeten, door hem herontdekte route door India en Nepal. Het pad dat de historische Boeddha ook afgelegd zou hebben.

 

Menno Bijleveld over Sogyal Rinpoche

In juli 2017 publiceerden acht voormalig studenten van de Tibetaans boeddhistische leraar Sogyal Rinpoche een kritische brief over zijn gedrag. Hij werd beschuldigd van seksueel misbruik, fysieke mishandeling en een extravagante levensstijl. Wat doet dit nieuws met zijn leerlingen en betrokkenen? Over deze vraag maakte Menno vier interviews voor Bodhitv met Jan Geurtz, Hans Knibbe, Tahlia Newland en Sangye Nawang.

Deel 5: Menno Bijleveld
In dit laatste deel is het de beurt aan Menno zelf: waar staat hij zelf als het gaat om Rigpa? En welke inzichten heeft hij overgehouden aan deze serie? Over deze vragen ging Menno in gesprek met Marit de Jong, docent onderzoeker in het hbo. Tot haar vertrek in 1998 bij Rigpa was Marit zelf student van Sogyal Rinpoche. In 2014 maakte zij de serie Inzichten in relatieshit.

 

Sangye Nawang about Sogyal Rinpoche

In july 2017, Sogyal Rinpoche, the spiritual leader of the Tibetan Buddhist organization Rigpa, fell into disgrace, following accusations of sexual and physical abuse. In this interview Menno Bijleveld talks to former Rigpa member Sangye Nawang, one of the eight former students wrote the first critical letter 

Part 4: Sangye Nawang is one of the eight students who wrote the critical letter in which they accuse Sogyal Rinpoche of sexual and physical misconduct. Sangye worked as a director technique at Rigpa International. In this interview he speaks about his experiences with Sogyal Rinpoche.

 

Tahlia Newland about Sogyal Rinpoche

In july 2017, Sogyal Rinpoche, the spiritual leader of the Tibetan Buddhist organization Rigpa, fell into disgrace, following accusations of sexual and physical abuse. In this interview Menno Bijleveld talks to former Rigpa member Tahlia Newland about her experiences with Sogyal Rinpoche.

Part 3: Tahlia Newland is a writer, editor and artist in Australia. She is the founder of What Now?, a group of former Rigpa students who stay connected through a blog and Facebook group. Here, they share information and insights, and provide care for victims and other people who are involved with the Rigpa situation. Newland was a Rigpa member for twenty years, but resigned after first hearing of the abuse from other Rigpa members. She initiated the What Now? group the evening that the first critical letter was published by eight former Rigpa students.

 

Hans Knibbe over Sogyal Rinpoche

Deel 2: Hans Knibbe is klinisch psycholoog, schrijver en spiritueel leraar bij de School voor Zijnsoriëntatie. Hij was vier jaar in de leer bij Sogyal Rinpoche, maar ging weg omdat hij hem in psychologisch opzicht onontwikkeld vond. Ook had hij moeite met de manier waarop Sogyal met vrouwen en studenten omging. Hans Knibbe is zelf ook leraar en zijn werkwijze is gebaseerd op dzogchen-meditatie en guru yoga, vormen van beoefening die hij leerde van Sogyal. Hoe blikt Knibbe terug op de tijd bij Sogyal Rinpoche? En welke rol spelen de methoden die hij van Sogyal leerde nu nog binnen zijn eigen onderricht?

 

Jan Geurtz over Sogyal Rinpoche

In juli 2017 publiceerden acht voormalig studenten van de Tibetaans boeddhistische leraar Sogyal Rinpoche een kritische brief over zijn gedrag. De leraar werd beschuldigd van seksueel misbruik, fysieke mishandeling en een extravagante levensstijl. Wat doet dit nieuws met zijn leerlingen en andere betrokkenen? Menno Bijleveld interviewt een aantal van hen met elk een verschillend perspectief.

Radio- en filmmaker Menno Bijleveld was 22 jaar student van Sogyal Rinpoche. Na het lezen van de eerste brief is hij opgestapt bij Rigpa. Met deze serie wil Menno ervaringen en visies van betrokkenen van Sogyal Rinpoche aan bod laten komen.

Deel 1: Jan Geurtz was van 1998 tot 2015 student van Sogyal Rinpoche. Geurtz kreeg in deze periode te maken met de opmerkelijke persoonlijkheid van Rinpoche. In dit interview vertelt hij over zijn eigen ervaringen, die deels raken aan de openbare aantijgingen. Geurtz heeft geprobeerd zowel de positieve als negatieve confrontaties met Sogyal Rinpoche aan te wenden voor spirituele groei. Waar een deel van zijn volgelingen het gedrag van Sogyal vergoeilijken en critici het veroordelen, bepleit Jan Geurtz “de middenweg”.

 

Liefdesroep – Hannah Cuppen

In haar nieuwe boek ‘Liefdesroep’ pleit  Hannah Cuppen voor het kiezen voor de roep van je hart. Zo vind je niet alleen belangrijke levenslessen maar ook je diepste vervulling.

‘Liefdesroep’ is het vervolg op de bestseller ‘Liefdesbang’ van Hannah Cuppen. In haar eerste boek besprak Cuppen bindingsangst en verlatingsangst en wat je hieraan kunt doen.

In haar tweede boek Liefdesroep pakt zij wederom een thema aan waar velen mee worstelen. Iedereen zoekt in zijn of haar leven naar invulling, vervulling en passie. Met of zonder een romantische relatie gaat het erom dat we vaak vergeten – of niet durven – om ons hart te volgen. Als je de moed hebt om te kiezen voor de roep van je hart vind je volgens Hannah Cuppen niet alleen belangrijke levenslessen maar ook je diepste vervulling.

In haar nieuwe boek ‘Liefdesroep’ pleit  Hannah Cuppen voor het kiezen voor de roep van je hart. Zo vind je niet alleen belangrijke levenslessen maar ook je diepste vervulling.

‘Liefdesroep’ is het vervolg op de bestseller ‘Liefdesbang’ van Hannah Cuppen. In haar eerste boek besprak Cuppen bindingsangst en verlatingsangst en wat je hieraan kunt doen.

In haar tweede boek Liefdesroep pakt zij wederom een thema aan waar velen mee worstelen. Iedereen zoekt in zijn of haar leven naar invulling, vervulling en passie. Met of zonder een romantische relatie gaat het erom dat we vaak vergeten – of niet durven – om ons hart te volgen. Als je de moed hebt om te kiezen voor de roep van je hart vind je volgens Hannah Cuppen niet alleen belangrijke levenslessen maar ook je diepste vervulling.

 

Volg je hart – Zelfpluktuin Schiermonnikoog

Als klinisch psycholoog zei Janneke van der Velde vaak tegen haar cliënten: volg je hart. Toen ze zich afvroeg waar ze zelf zou uitkomen als ze haar hart zou volgen, was dat het begin van de zelfpluktuin die ze nu bezig is op te zetten op Schiermonnikoog. Menno Bijleveld zocht haar op. 

Over deze verandering in haar leven zegt Janneke: “In de zorg werd steeds meer bezuinigd en ging het steeds meer over wat vergoed wordt in plaats van over wat mensen nodig hebben. Daar werd ik niet gelukkig van. Tegen mijn patiënten zei ik vaak ‘volg je hart’. Toen dacht ik: waar kom ik uit als ik mijn hart volg? En ik besefte dat ik graag groente zou willen verbouwen, dicht bij de mensen die het eten. Bij toeval kwam Schiermonnikoog toen op mijn pad.”

Janneke van der Velde volgde de opleiding voor biologisch dynamische landbouw aan De Warmonderhof, met Stadslandbouw als specialisatie. Stadslandbouw is gericht op kleinschalige projecten waarin direct contact met de consument centraal staat. Sinds de komst van kunstmest en mechanisatie zijn we volgens Janneke de verbinding kwijt geraakt met ons voedsel en de aarde. Regelmatig hoort Janneke uitspraken als: “Ik wist niet meer hoe kapucijners groeien of hoe de prei op het land erbij staat’.” De zelfpluktuin is voor haar een manier om die verbinding tussen mensen en hun voedsel te herstellen.

“Er zijn veel wereldvraagstukken waar ik niet zoveel aan kan doen maar ik kan wel op kleine schaal zorgen voor dit kleine stukje aarde”, zegt Janneke. “Het is heel klein maar juist dat maak het voor mij ook groot!”

 

Kijken zonder oordeel

“In India wordt alles symbolisch opgevat, daar is geen ontkomen aan.” Wat symboliseert de hangende slang in deze 3,5 meter hoge en 7 meter lange sculptuur van Rob Birza? Daarover en over de rest van zijn werk sprak Menno Bijleveld met de Amsterdamse kunstenaar. 

In het kader van het Buddha Enlightened Art & World Peace 2017 maakte hij zijn beeld ‘Prana Naga’, voor het Maya Sarovar Park in Bodhgaya in India. De sculptuur maakt deel uit van het eerste beeldenpark in India rond het thema wereldvrede.

Rob Birza is een Nederlandse schilder, beeldhouwer en installatiekunstenaar. Zijn werk heeft een open karakter en hij werkt met verschillende stijlen. Hij wordt dan ook wel de ‘meester van de positiewisseling’ genoemd. Zijn inspiratie haalt hij uit de kunstgeschiedenis, niet-westerse tradities en uit de massacultuur. Ook de materialen die Birza gebruikt, kunnen moeilijk onder één noemer worden gebracht: hij plaatst oude en nieuwe spullen, waardeloze troep en kostbare kunstvoorwerpen naast elkaar.

Birza is ondermeer bekend van de grote solotentoonstelling Cold Fusion die hij in 2000 in het Stedelijk Museum in Amsterdam had. Een prominente plaats was toen ingeruimd voor de spectaculaire installatie ‘Buddha’s Horizon/View of Lights’ vormgegeven als een etalage van een lampenwinkel uit de jaren zestig. 

 

Rondom sterven

Het aanbod aan levensverlengende of levensreddende behandelingen is tegenwoordig zo groot, dat we vaak niet meer weten hoe we moeten sterven. Verpleegkundige en stervensbegeleider Irene de Oude ontwikkelde daarom de cursus Rondom het Levenseinde. Menno Bijleveld zocht haar op in Zaandijk.

Nog geen vijftig jaar geleden was sterven puur een zaak van de natuur. Hoe anders is dat tegenwoordig, met het immens grote aanbod aan medische behandelingen? “We leven niet alleen langer”, zegt Irene de Oude, “maar, doen ook veel langer over sterven”. Ongemerkt is het stervensproces uit handen gegeven aan de medische wereld, waar men gewend is om te genezen. Hierdoor worden de werkelijk behoeften van een stervend patiënt, zoals troost en pijnbestrijding, vaak over het hoofd gezien.

Om die kloof tussen behandelen en sterven te dichten, ontwikkelde Consulent, voorlichter en Verpleegkundige Irene de Oude de cursus ‘Rond het Levenseinde’. Hierin draagt zij haar kennis en inzicht over die helpt bij het maken van de juiste keuzes rondom het stervensproces. Menno Bijleveld sprak met haar over de onderwerpen die aan bod komen in de cursus. Hoe denken we over sterven? Willen we gebruik maken van alle medische mogelijkheden die geboden worden? Kennen we onze eigen wensen en (spirituele) behoeften? Welke wet- en regelgeving kennen we in de patiëntenzorg?

 

Dichtbij jezelf staan – Kees Klomp

De belangstelling voor Kees Klomp en zijn Handboek Betekenisvol Ondernemen is na de uitzending van VPRO Tegenlicht (Rendement van Geluk) geëxplodeerd. Zo wordt zijn handboek binnenkort gebruikt door een Hoge School in Leeuwarden als leidraad voor een minor-studie. Voor Bodhitv sprak ik met hem over de betekeniseconomie en hoe hij het zelf in de praktijk brengt.

Bijna alle publicaties van Kees Klomp gaan over maatschappelijk verantwoord ondernemen, maar dan een stapje verder. Het is volgens Klomp niet alleen goed om meedogend te ondernemen, maar zelfs noodzakelijk om hedendaagse problemen aan te pakken. Hij stelt dat het vastgeroeste denken binnen het bedrijfsleven voor wereldwijde problemen zorgt, zoals de economische crisis van 2008. Daarom moeten wij zo snel mogelijk overgaan op een nieuwe, meer boeddhistische manier van denken en doen. Verder spreekt Kees Klomp in deze film op de Social Impact Day in Groningen over zijn werk voor YellowBird, een bedrijf dat mensen helpt met behulp van Virtual Reality-toepassingen. Zo kunnen kinderen in het brandwondencentrum van het Martiniziekenhuis in Groningen met behulp van een Virtual Reality-bril in hun schoolklas aanwezig zijn. Een voorbeeld van betekenisvol-ondernemen in de praktijk. Om betekenisvol te kunnen ondernemen is het volgens Kees Klomp belangrijk voor beginnende ondernemers om zo dicht mogelijk ‘bij zichzelf te gaan staan’.

 

Levenswerk – Kees Klomp

In deel 2 van het interview met Kees Klomp sprak ik met hem voor Bodhitv over hoe je van ‘gewoon je werk’ je Levenswerk kunt maken.

“Als voor gewoon ondernemerschap geldt dat je je kwaliteiten en beperkingen moet kennen dan geldt dat voor betekenisvol ondernemen helemaal” aldus Kees Klomp. “Betekenisvol ondernemen gaat over jouw relatie met de ander. Om de ander te kunnen begrijpen en te dienen moet je eerst jezelf kunnen begrijpen en dienen. Wie ben ik? Waar geloof ik in? Waar sta ik voor? Het gaat hier over het ontwikkelen van compassie en zelfcompassie. Op basis van compassie en zelfcompassie kun je een organisatie opbouwen en inrichten, een merk opbouwen en marketing aktiviteiten ontplooien. De optelsom hiervan resulteert in maatschappelijke impact. Betekenisvol ondernemen gaat niet over het gat in de markt maar over het gat in de maatschappij”.

“Mijn verstand van business, commercie en gevoel voor idealisme heb ik te danken aan mijn twee opa’s. De één was succesvol middenstander in Haarlem en de ander bevlogen communist en havenarbeider in IJmuiden. Beide opa’s leven voort in mijn streven naar de betekeniseconomie”.

 

Contemplatieve wetenschap

Marieke van Vugt (36) is neuro- en contemplatief wetenschapper en geeft les aan de Rijks Universiteit Groningen (RUG). Zij doet onder andere onderzoek naar de effecten van meditatie op cognitie en werkt aan computermodellen die de processen die betrokken zijn bij meditatie inzichtelijk maken. Vanaf 2016 reist ze met regelmaat naar India om daar aan boeddhistische monniken les te geven over neurowetenschap in het kader van het Science for Monks-project. Bij de monniken doet ze onderzoek naar de effecten van een speciale boeddhistische debatteertechniek op de hersenen. De techniek heeft een strakke vorm: de een staat, de ander zit, de staande monnik klapt in zijn handen, buigt voorover en roept een stelling. En het kan er heftig aan toe gaan. Naast haar werk als wetenschapper doet Marieke van Vugt enthousiast aan ballet.

 

Het roer omgooien

Presentator en radiomaker Sarah Marijnissen presenteerde de televisieserie ‘Een andere kijk’. Zes gasten verhalen over de redenen die maakten dat ze op een bepaald moment in hun leven de boeg om hebben gegooid. Marijnissen begon ooit als kleuterleidster en vertelt in dit interview hoe ze zelf ook een aantal maal de koers van haar leven drastisch heeft bijgesteld. De eerste keer was begin jaren tachtig toen zij door het boek ‘Het drama van het begaafde kind’ van de psychiater Alice Miller tot het inzicht kwam dat zij zichzelf was vergeten in de strijd voor een betere wereld. De tweede keer kwam toen zij eind jaren negentig burnt-out raakte als gevolg van te veel te leuk werk. Verder vertelt Sarah Marijnissen openhartig over haar betrokkenheid bij de communistische- en socialistische beweging, onderwijsvernieuwing, haar liefde voor film- en radiomaken en haar visie op een ‘Een andere kijk’.

 

Leven zonder beeldschermen

‘Ik ben eigenlijk een non-digitale nomade’. In het kader van de serie over hedendaags kluizenaarschap sprak ik voor Bodhitv met kunstenaar Lutzen Meerstra over de zegeningen van een leven zonder beeldschermen, digitale snelweg en smartphones. Het contact van Lutzen met de wereld verloopt via een Nokia telefoon, transistor radio, kranten en boeken. Hoewel Lutzen Meerstra geen gebruik maakt van email of whatsapp verstaat hij als geen ander de kunst van het schrijven van een brief. Lutzen: ‘Iemand die van mij een brief ontvangt krijgt een cadeautje’.

 

Jezelf tegenkomen

Op 10 april 2016 zond de KRO-NCRV de documentaire Hermits uit, waarin de Amerikaanse schrijver Bill Porter terugkeert naar het Zhongnan gebergte, waar hij zijn boek Road to Heaven schreef over moderne Chinese kluizenaars. Maar in Nederland zijn er ook kluizenaars. Schrijver Jan Geurtz vindt dat je je regelmatig uit de wereld moeten terugtrekken om zicht te krijgen op je binnenwereld. Voor Bodhitv sprak ik met hem over de romantiek van het kluizenaarschap en de noodzaak van meditatie om jezelf tegen te komen.

Jan Geurtz is de auteur van de bestsellers ‘Verslaafd aan liefde’, ‘Bevrijd door liefde’, ‘Verslaafd aan denken’ en ‘Het einde van de opvoeding’. Hij studeerde orthopedagogiek, onderwijskunde en wetenschapsfilosofie, en is geïnspireerd door het boeddhisme. In zijn laatste boek ‘Vrij van gedachten’ laat Jan Geurtz zien dat het geloof in onze gedachten de fundamentele oorzaak is van lijden. Het zijn onze gedachten die een scheiding creëren tussen onszelf, de ander en de wereld, en die telkens weer dezelfde levensproblemen veroorzaken.

Duur 26 min.

 

OOG-TV Groningen

 

Museumnacht met Hella en Freek de Jonge

Op Zaterdag 8 September openden GRID Grafisch Museum Groningen,Groninger Museum, Nederlands Stripmuseum, het Noordelijk Scheepvaartmuseum en het Universiteitsmuseum Groningen hun deuren tot na middernacht. Naast de vaste tentoonstellingen waren er allerlei activiteiten zoals muziek, dans, rondleidingen en workshops. Hella de Jonge en Freek de Jonge gaven vast een voorproefje van hun komende expositie in het Groninger Museum

Shaboom op Noorderzon

Shaboom is absurdistisch variété waarin de Amerikaanse samenleving op de hak genomen wordt. Deze voorstelling was afgelopen weekend te zien op Noorderzon in Groningen. Voor OOG-tv spraken we met acteurs Silky Schoemaker, Paul Soileau en Lex Vaugh. Presentatie Mijke Ebbers, camera Menno Bijleveld, montage Paul Blom.

 Valavond

Valavond is een voorstelling van het Het Houten Huis en de De Noorderlingen vooropleiding theater in het Stadspark in Groningen. Valavond: In het schemergebied tussen waken en slapen ligt de waanzin op de loer. Valavond is een beeldende, muzikale theatervoorstelling die zich afspeelt aan de rand van een bos waarin mensen hangend slapen en slapend rondhangen. Voor OOG-tv maakten we er een reportage en spraken met verschillende acteurs. Presentatie Mijke Ebbers, camera en montage Menno Bijleveld.

Eindexamen expo Minerva: Headlines

Studenten van Academie Minerva Groningen waren de sterren van de expositie Headliners – Graduation Show 2018 – Academie Minerva. Voor OOG-tv spraken we met Kornelis Fragakis en Sanne Boekel, winnaar van de Academie Minerva Prijs voor Vormgeving. Tekendocent Allie van Altena gaf commentaar op het werk in de voormalige Suikerfabriek. Presentatie Mijke Ebbers, camera en montage Menno Bijleveld.

Shaky Grounds Festival

Zie hier de eerste samenwerking met presentatrice Mijke Ebber bij OOG-tv in Groningen over het Shaky Grounds Festival. Aan de Praediniussingel 59 presenteerden Academie Minerva en het Prins Claus Conservatorium afgelopen weekend samen een audiovisueel en interactief festival met muziek, performances en beeldende kunst. Het programma is ontwikkeld door studenten en docenten van beide scholen geïnspireerd op de kunst en de werkwijze van kunstenaarscollectief De Ploeg. Presentatie Mijke Ebbers, camera en montage Menno Bijleveld.